ORIGINAL_ARTICLE
داستان پسامدرن فارسی و «سوژۀ» زنانه
پسامدرنیسم، درمقام آخرین رویکرد جریانی که در صدد امحای «سوژه»(1) برآمده از سنت انسان باوری است که از یکسو با فمینیسم یا جنبش زنمحور در تناقض قرار میگیرد. فمینیسم از منظر تاریخی تحقق هویت زنانه را در تقابل با هویت مردانه تعریف میکند و از این جهت وابسته به اقتداری میشود که در «سوژه» و ابقای آن موجودیت یافته است، پس میکوشد سوژه مذکر را به سوژه مونث تغییر دهد. اما از سوی دیگر پسامدرنیسم، در عین تناقض با فمینیسم، به سبب اعلام مرگ سوژه، به تفکر زنمحور کمک میکند تا نه تنها از اقتدار مردانه خلاص شود بلکه اسباب موثرتری برای ادراک خود پیدا کند. این دوگانگی، درجامعهای مانند ایران که زمینه تاریخی متفاوتی از غرب را آزموده نمودهایی در عرصههای مختلف از جمله ادبیات داستانی دارد که الزاماً قرینه یا همراستا با نمودهای نظیر آن در جامعه غربی نیست. هدف مقاله حاضر بررسی نظری این تفاوت است و جهت تایید، شواهدی نیز از آثار چند نویسنده زن(2) ارائه میشود.
https://naqd.guilan.ac.ir/article_3426_94febebbdfc3f721155e07936ae26e4c.pdf
2018-09-23
5
28
10.22124/naqd.2019.13454.1743
پسامدرنیسم
فمینیسم
سوژه
داستان نویسی زنان
داستان پسامدرن
بهزاد
برکت
behzadbarekat@yahoo.com
1
دانشیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه گیلان
LEAD_AUTHOR
امیرشاهی،م. 1378. مادران و دختران، کتاب دوم: دده قدم خیر. استکهلم: نشر باران.
1
ــــــــــــــــ . 1379. مادران و دختران، کتاب سوم: ماه عسل شهربانو. استکهلم: نشر باران.
2
ـــــــــــــــــ . 1379«خرمشهر- تهران». داستان های کوتاه، استکهلم: نشر باران.
3
امینالرعایا، پ. و دیگران. 1393. «بررسی ویژگیهای منتسب به زنان در ضربالمثلهای فارسی». پژوهش زبان و ادبیات فارسی، (سیوچهارم): 89-120.
4
باقری، ن. 1387. زنان در داستان، تهران: مروارید.
5
بشیری، م، و محمودی، م. 1390. «بررسی مقایسهای موضوعات و درون مایههای مرتبط با داستان زنان در داستانهای زنمحور زنان داستاننویس(1300-1380)». متن پژوهی ادبی، (47): 51-80.
6
پارسی پور، ش. 1373. عقل آبی، استکهلم: باران.
7
ــــــــــــــــ . 1378. زنان بدون مردان، تورنتو: افرا.
8
ــــــــــــــــ . 1381. بر بال باد نشستن، استکهلم: باران.
9
ــــــــــــــــ . 1382. سگ و زمستان بلند، تهران: البرز.
10
ــــــــــــــــ . 1382. طوبا و معنای شب، تهران: البرز.
11
پویان، م. 1389. «بررسی جایگاه زنان در داستانهای کوتاه احمد محمود». مجله مطالعات اجتماعی، (25): 39-58.
12
جعفری سارویی، ث. 1387. «ادبیات ایران: زن در آثار محمود دولت آبادی». مجله رودکی، (25): 7-17.
13
جهانبگلو، ر. 1381. موج چهارم، تهران: نی.
14
دانشور، س. 1327. آتش خاموش، تهران: علمی.
15
ــــــــــــــــ . 1345. سو و شون، تهران: خوارزمی.
16
ــــــــــــــــ . 1372. جزیره سرگردانی، تهزان: خوارزمی.
17
ــــــــــــــــ . 1380. ساربان سرگردان، تهران: خوارزمی.
18
علیزاده، غ. 1371. خانه ادریسی ها، تهران: تیراژه.
19
ــــــــــــــــ . 1378. «کشتی عروس». با غزاله تا ناکجا، تهران: توس.
20
ــــــــــــــــ . 1380. شبهای تهران، تهران: توس.
21
فلاح رستگار، گ. 1351. «زن در آثار هدایت». جستارهای ادبی، (31): 653- 670.
22
گلستان، ل. 1383. حکایت حال، تهران: کتاب مهناز.
23
ماهرویان، ه. 1385. تبار شناسی استبداد ایرانی ما، تهران: بازتاب نگار.
24
میرعابدینی، ح. 1377. صد سال داستان نویسی ایران، تهران: چشمه.
25
ناهید، ع. 1360. زنان ایران درجنبش مشروطه، تبریز: احیا.
26
Alcoff, L. 1992. “The Problem of Speaking for Others”. in Cultural Critique, (2): 5-32.
27
Butler, J. 1999. Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity, London: Routledge.
28
Cixous, H. 2010. Le rire de la medusa, Paris: Galilée.
29
Clément, E. et al. 2014. La Philosophie de A à Z. Paris : Hatier.
30
Diamond, L. & Quinby, L. 2013 (3rd ed.). Feminism and Foucault, Boston: Northeastern University Press.
31
Ducat, Ph. 2006. Le manuel de la philosophie, Paris: ellipses.
32
Flax, J. 2012. “Postmodernism and Gender Relations in Feminist Theory”. in Women, Gender and Theory, 12 (4): 621-643.
33
Foucault, M. 1980. Power/ Knowledge, Colin and Gordon (eds.). New York: Pantheon.
34
Ghanoonparvar, M.R. 1993. In a Persian Mirror: Images of the West and Westerners in Iranian Fiction, Texas: University of Texas Press.
35
Hartsock, N. 2015. “Foucault on Power: A Theory for Women?”. in Linda J. Nicholson (ed.). Feminism/ Postmodernism, London and New York: Routledge.
36
Houlgate, S. 1998. An Introduction to Hegel, London: Blackwell.
37
ORIGINAL_ARTICLE
کاوشی بر میزان نفوذ ایدئولوژی در رمان نوجوان، مورد مطالعه: رمان لالایی برای دختر مرده
از دگرگونیهای بنیادین در جریان تفکر و آموزش انتقادی در بیست سال اخیر، پذیرش این مسأله است که تمام متون به طرز گریزناپذیری با ایدئولوژی درآمیختهاند و ایدئولوژی معنایی جداگانه بر دوش متن نیست. این امر، ضرورت بررسیهای پیچیدهتر در این زمینه را بیش از پیش آشکار میکند؛ بهویژه در حوزه ادبیات کودک و نوجوان که همواره رابطه بین بزرگسالی که کتاب را مینویسد و کودک و نوجوانی که کتاب را میخواند، منجر به نوعی عدم توازن قدرت شدهاست و نویسندگان همواره کوشیدهاند تا به القای دیدگاه خود به مخاطب کودک و نوجوان بپردازند. در دهه اخیر، نویسندگان کوشیدهاند که با استفاده از تکنیکهایی از فشار هرچه بیشتر ایدئولوژی بر مخاطب خود بکاهند. اما آنچه اهمیت دارد این است که صرف استفاده از این تکنیکها، گاهی حتی به القای هرچه بیشتر ایدئولوژی یک متن منجر شدهاست. یکی از رویکردهایی که از طریق آن میتوان تکنیکهای بهکاررفته توسط نویسندگان را بهخصوص در حوزه روایت بررسی کرد، گفتمان روایی است که در آن، عاملهای روایی، مانند نویسنده ضمنی، راوی، شخصیتهای داستان، روایتشنو و خواننده ضمنی بررسی میشوند. در این پژوهش، برآنیم که این عاملهای روایی را باتوجه به رویکرد باختین به چندصدایی، دوصدایی و تکصدایی در رمان نوجوان لالایی برای دختر مرده بررسی کنیم و اینکه نشان داده شود این رمان، چه اندازه به سمت القای ایدئولوژی یا شکست آن در متن پیش رفتهاست.
https://naqd.guilan.ac.ir/article_3295_cf7e670e66f6da1c6849507168f226a4.pdf
2018-09-23
29
51
10.22124/naqd.2019.10636.1476
ایدئولوژی
گفتمان روایی
چندصدایی
لالایی برای دختر مرده
مهناز
جوکاری
m.jokari67@gmail.com
1
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی (ادبیات غنایی) دانشگاه شیراز
LEAD_AUTHOR
بهی
حدائق
bhadaegh@rose.shiraz.ac.ir
2
استادیار زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه شیراز
AUTHOR
استیونز، ج. 1380. «ایدئولوژی و گفتمان روایی».ترجمه ا. حسینی. دیگرخوانیهای ناگزیر، به کوشش مرتضی خسرونژاد. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. 71- 87.
1
آقاگلزاده، ف. 1385. تحلیل گفتمان انتقادی: تکوین تحلیل گفتمان در زبانشناسی، تهران: علمی و فرهنگی.
2
ــــــــــ . 1386. «تحلیل گفتمان انتقادی و ادبیات». ادبپژوهی، 1: 17-28.
3
باختین، م. 1391. تخیل مکالمهای؛ جستارهایی درباره رمان، ترجمه ر. پورآذر. تهران: نی.
4
پرینس، ج. 1391. روایتشناسی (شکل و کارکرد روایت). ترجمه م. شهبا. تهران: مینوی خرد.
5
تامپسون، ج .ب. 1379. ایدئولوژی و فرهنگ مدرن (نظریه اجتماعی انتقادی در عصر ارتباطات تودهگیر)، ترجمه م. اوحدی. تهران: مؤسسه فرهنگی آینده پویان تهران.
6
تودوروف، ت. 1391. منطق گفتگویی میخائیل باختین، ترجمه د. کریمی. تهران: مرکز.
7
چتمن، س. 1390. داستان و گفتمان (ساختار روایی در داستان و فیلم)، ترجمه ر. میرخندان. قم: مرکز پژوهشهای اسلامی صداوسیما.
8
شاهآبادی، ح.ر. 1387. لالایی برای دختر مرده. تهران: افق.
9
فاولر، ر. 1390. زبانشناسی و رمان، ترجمه م. غفاری. تهران: نی.
10
لینتولت، ژ. 1390. رسالهای درباب گونهشناسی روایت (نقطهدید)، ترجمه ع. عباسی و ن. حجازی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
11
میرعابدینی، ح. 1390. «منطق مکالمه و داستان ایرانی». گفتگومندی در ادبیات و هنر، به کوشش ب. نامور مطلق و م. کنگرانی. تهران: سخن. 45- 57.
12
ناولز، م. و مامجر، ک . ۱۳۸۰. «کارکرد زبان در ادبیات کودک (۱)». کتاب ماه ادبیات کودک و نوجوان. ترجمه شهرام اقبالزاده. اردیبهشت (43): ۵۳-۵۸.
13
نیکولایوا، م. (متن منتشرنشده). درآمدی بر رویکردهای زیباییشناختی در ادبیات کودک، ترجمه م. حجوانی و ف. زمانی.
14
Stephens, J. 2003. Language and Ideology in Children’s Fiction. Printed and bound by Antony Rowe Ltd. Eastbourne.
15
McCallum, R. & Stephens, j. 2010. “Ideology and Children's Books”. in Handbook of research on children's and young adult literature, Edited by S. Wof; K. Coats; P. Enciso and C. Jenkins. New York: Routledge; Taylor and Francis Group.
16
ORIGINAL_ARTICLE
زمینههای معرفتشناختی امتناع جامعهشناسی و تاریخنگاری ادبی در قرون میانی: تحلیل دیرینهشناختی تذکرهنویسی ادبی
تا پیش از ظهور تاریخنگاری ادبی در یک سده اخیر، سنت تذکرهنویسی ادبی به موضوع زندگی و آثار شاعران میپرداخت. این مقاله با رویکردی دیرینهشناختی، در پی توصیف قواعد دانش تذکرهنویسی در قرون میانی است. بررسی حاضر نشان میدهد که تذکرهنویسی، بنا به خصایص گفتمانی قرون میانی، توجهی به ارائه جزئیات زندگی شاعران ندارد و برای دستهبندی شاعران از اصل شباهت بهره میگیرد. این سنت با تعریفی خدایگونه از شاعر، شعر را مستقل و رها از شرایط تاریخی-اجتماعی و حاصل آگاهی و قصد شاعر تلقی میکند. اعتقاد به آگاهانه و ارادی بودن شعر، بر بنیانی مذهبی و تلاشی برای تأکید بر تمایز آن با وحی الهی استوار است. این قواعد، به طور مشخص در تقابل با تاریخ نگاری ادبی و جامعهشناسی ادبیات قرار دارد. در هر دو مورد اخیر، متن ادبی بهمثابه امری تصویر میشود که شامل وجهی ناآگاهانه است که به واسطه شرایط تاریخی-اجتماعی به متن وارد میگردد. اعتقاد به آگاهانه و ارادی بودن شعر را میتوان به عنوان مانعی معرفتشناختی در مقابل ظهور تاریخنگاری ادبی و جامعهشناسی ادبیات قلمداد کرد که تنها با گسست از سنت تذکرهنویسی و ظهور گفتمانی تازه از میان برداشته شد.
https://naqd.guilan.ac.ir/article_3293_adcf1e0e836645d35112d06172f9aa76.pdf
2018-09-23
53
74
10.22124/naqd.2019.9582.1395
دیرینه شناسی
قاعده
تذکره نویسی
تاریخ نگاری ادبی
جامعه شناسی ادبیات
محمدحسین
دلال رحمانی
mhdr2010@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری جامعهشناسی دانشگاه یاسوج
AUTHOR
اصغر
میرفردی
a.mirfardi@gmail.com
2
دانشیار جامعهشناسی و عضو هیأت علمی بخش جامعهشناسی و برنامهریزی اجتماعی دانشگاه شیراز
LEAD_AUTHOR
مریم
مختاری
mokhtari1380@yahoo.com
3
دانشیار جامعه شناسی و عضو هیأت علمی گروه جامعهشناسی دانشگاه یاسوج
AUTHOR
افلاطون. 1372.«رساله ایون». ترجمه ر. سیدحسینی، کلک، (40): 9-24.
1
ایگلتون، ت. 1383. مارکسیسم و نقد ادبی، ترجمه ا. معصوم بیگی. تهران: دیگر.
2
آذر بیگدلی، ل. 1337. آتشکده آذر. به تصحیح ج. شهیدی. تهران: مؤسسه نشر کتاب.
3
آرزو، س. 1383. تذکره مجمع النفایس، به کوشش ز.ا. علیخان. اسلامآباد: مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان.
4
برتلس، آ. 1374. تاریخ ادبیات فارسی، ترجمه س. ایزدی. تهران: هیرمند.
5
پازوکی، ش. 1387. «تذکرهالاولیا؛ تذکره چیست؟ اولیا کیستاند؟»، دوفصلنامه جاویدان خرد. 1(5): 33-5.
6
حسنخان بهادر، ن. 1385. تذکره شمع انجمن،به تصحیح م.ک. کهدویی. یزد: انتشارات دانشگاه یزد.
7
حسین زاده، ع. و دلال رحمانی، م.ح. 1389. «بررسی برخی از ویژگیهای فرهنگ دموکراتیک در شعر عصر مشروطه و تفاوت های آن با شعر عصر بازگشت». دوفصلنامه مسایل اجتماعی ایران، 1(1): 37- 65.
8
داور، ش. 1371. تذکره مرآت الفصاحه، به تصحیح م. طاووسی. شیراز: نوید.
9
دریفوس، ه و پ.رابینو. 1379. میشل فوکو؛ فراسوی ساختگرایی و هرمنوتیک، ترجمه ح. بشیریه. تهران: نشر نی.
10
دولتشاه سمرقندی. 1318. تذکرۃالشعراء، تصحیح ا. براون. لیدن: بیرل.
11
رازی، ش. 1314. المعجم فی معاییر اشعار العجم، تصحیح م. قزوینی. تهران: مطبعه مجلس.
12
ریپکا، ی. 1382. تاریخ ادبیات ایران، ترجمه ا. سری. تهران: سخن.
13
زرقانی، م. 1390. بوطیقای کلاسیک. تهران: سخن.
14
سبحانی، ت. 1386. تاریخ ادبیات ایران. تهران: زوار.
15
سلطانی، م. 1380. «بررسی سیر تذکرهها و تاریخ ادبیاتهای فارسی در ایران از 1285 تا سال 1332»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، 157: 403-419.
16
شعاع شیرازی (شعاع الملک)، م. 1380. تذکره شعاعیه، تصحیح م. طاووسی. شیراز: بنیاد فارس شناسی.
17
شوشتری، د. بیتا. چمن سرور. نسخه خطی(متعلق به قرن 13ق). شماره نسخه 2482 و 4672 – ف. تهران: دانشگاه تهران.
18
شیرازی، م. بیتا. تذکره دلگشا. نسخه خطی(قرن 13 ق). شماره نسخه 3819-ف. تهران: دانشگاه تهران.
19
صفا، ذ. 1369. تاریخ ادبیات در ایران، تهران: فردوس.
20
صفوی، س. 1314. تحفه سامی، به تصحیح و. دستگردی. تهران: ارمغان.
21
عوفی، م. 1324. لباب الالباب. تصحیح ا. براون. لیدن: بیرل.
22
غنی، ق. 1386. بحث در آثار و افکار حافظ، تهران: هرمس.
23
فتوحی، م. 1387. نظریه تاریخ ادبیات. تهران: سخن.
24
فخرالزمانی قزوینی، ع. 1340. تذکره میخانه، به اهتمام ا. گلچین معانی. تهران: چاپخانه سپهر.
25
فرهمند، م. 1389. «شعر و منشأ آن در ادبیات جهان». مطالعات ادبیات تطبیقی،14 (4): 101-119.
26
فریور، ح. 1341. تاریخ ادبیات و تاریخ شعرا (برای دوره متوسط)،تهران: چاپ اطلاعات.
27
فوکو، م. 1389. نظم اشیاء، ترجمه یحیی امامی. تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
28
ـــــــ . 1390. تئاتر فلسفه، ترجمه ن. سرخوش و ا. جهاندیده. تهران: نشر نی.
29
ـــــــ . 1392. دیرینهشناسی دانش. ترجمه ن. سرخوش و ا. جهاندیده. تهران: نشر نی.
30
کاشانی، م. 1384. خلاصه الاشعار و زبده الافکار، به کوشش ع. ادیب برومند و م.ح. نصیری کهنمویی. تهران: میراث مکتوب.
31
گروسی، ف. 1376. انجمن خاقان. با مقدمه ت. سبحانی. تهران: روزنه.
32
گلچین معانی، ا. 1361. تاریخ تذکره های فارسی، تهران: سنایی.
33
گوپاموی، م. 1387. تذکره نتایج الافکار. تصحیح ی.ب. باباپور. قم: مجمع ذخایر اسلامی.
34
لودی، ش. 1377. تذکره مرآت الخیال، به اهتمام ح. حسنی، تهران: روزنه.
35
لوکاچ، ج. 1377. تاریخ و آگاهی طبقاتی، ترجمه م. ج. پوینده، تهران: تجربه.
36
ــــــــ . 1388. مطالعاتی درباره فاوست، ترجمه ا. مهرگان، تهران: نشر ثالث.
37
مارکس. ک و ف. انگلس. 1377. ایدئولوژی آلمانی، ترجمه ت. نیکی. تهران: مؤسسه پژوهشی پیام پیروز.
38
مصاحبی نائینی، م. 1376. تذکره مدینه الادب، تهران: کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
39
موحد، ض. 1377. شعر و شناخت، تهران: مروارید.
40
میلانی، ع. 1385. تجدد و تجددستیزی در ایران، تهران: اختران.
41
میرباقری، ع و دیگران.1383. تاریخ ادبیات ایران (1)، تهران: انتشارات سمت.
42
نصر آبادی، م. 1317. تذکره نصرآبادی، به تصحیح و. دستگردی، تهران: ارمغان.
43
نقوی، ع. 1343. تذکرهنویسی فارسی در هند و پاکستان. تهران: مؤسسه مطبوعاتی علمی.
44
واله داغستانی، ع. 1384. تذکره ریاض الشعرا، تصحیح م. ناجی نصرآبادی. تهران: اساطیر.
45
هاشمی سندلیوی، ش. 1968. مخزن الغرایب، به اهتمام م.ب. لاهور: یونیورشی اورسیشل کالج.
46
هدایت، ر.ق. 1344. تذکره ریاض العارفین،به کوشش م.ع. گرگانی. تهران: کتابفروشی محمودی.
47
ــــــــــ . 1381. مجمع الفصحا،به کوشش م. مصفا. تهران: امیرکبیر.
48
هروی، س. 1968. تذکره روضه السلاطین و جواهر العجایب، به تصحیح ح. راشدی. کراچی: وفائی پرنتینگ پرس.
49
هگل، گ. 1356. عقل در تاریخ، ترجمه ح. عنایت. تهران: انتشارات علمی دانشگاه صنعتی شریف.
50
Kendall G. and G. Wickham. 1999. Using Foucault’s methods, Sage. London.
51
ORIGINAL_ARTICLE
فرآیند تبدیل ژانر تاریخی به حماسه مذهبی (مطالعه موردی: مختارنامه)
حماسه مذهبی برآیند تلفیق ژانر حماسی با ژانرهای تاریخی و مذهبی است. در این تحقیق یکی از مشهورترین انواع حماسههای مذهبی را، به نام مختارنامه که شاعران متعددی در دورههای تاریخی مختلف آن را سرودهاند، برگزیدیم. اگر بپذیریم که حماسه مذهبی برآمده از دل ژانرهای دیگر است، برآنیم تا نشان دهیم سیر انتقال و فرآیند دگردیسی در آن چگونه صورت گرفتهاست؟ و چطور و تحت چه شرایطی روایت تاریخی تبدیل به حماسهای مذهبی شدهاست؟ حاصل این پژوهش که به شیوه اسنادی و با استفاده از شیوه تحلیل محتواست، نشان میدهد که ژانرها در طول حیات خود به یکدیگر تبدیل میشوند یا یک ژانر از دل ژانرهای دیگر سر برمیآورد و تبدیل به ژانر مستقلی میشود. مثلاً روایت مختار از وقتی وارد حماسههای مذهبی شد تغییر و تحولی مداوم را نشان میدهد و ورود این روایت به ژانرهای مدرن همچون سینما، نشاندهنده آن است که هنوز این تحولات ادامه دارد. روایت مختار یکی از نمونههای خوب برای نشاندادن زایش و تحول ژانرهاست.
https://naqd.guilan.ac.ir/article_3290_3edcf46476a741b7495b6e86ada5a9b1.pdf
2018-09-23
75
98
10.22124/naqd.2019.10315.1446
تاریخ
حماسه
روایت منظوم
مختارنامه
رویا
رستگار
roya.rastegar@mail.um.ac.ir
1
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
سید مهدی
زرقانی
irzarghani@yahoo.com
2
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
محمد جعفر
یاحقی
mjyahghi@um.ac.ir
3
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
ابن الأثیر، ع.ع. بیتا. اسدالغابه فى معرفه الصحابه، ج4. طهران: اسماعیلیان.
1
ابنالندیم، م. 1346. الفهرست، تحقیق و طبع ر. تجدد. تهران: بانک بازرگانی ایران.
2
ابن حبیب، م. 1421. المحبّر، تحقیق ک. حسن. قاهره: دارالغد العربی.
3
ابن سعد، م. 1388. الطبقات الکبرى، ج5. بیروت: دار صادر.
4
ابن شهید ثانی، ح. 1411. التحریر الطّاووسى (خلاصه کتاب حل الاشکال احمد بن موسى ابن طاووس)، تصحیح ع. جواهری. قم: مکتبه آیه اللّه النجفى.
5
ابن عبد البرّ، ی. 1412. الإستیعاب فی معرفه الأصحاب، تحقیق ع. م. بجاوی. ج4. بیروت: دارالجیل.
6
ابن عبد ربّه، ا. 1407. العقد الفرید، تحقیق م. قمیحه. ج 1و 4 و 5 و 6. بیروت: دارالکتب العلمیه.
7
ابن قتیبه الدینورى، م. ١٣٨٧. الامامه و السیاسه، القاهره: الحلبى.
8
ـــــــــــــــــــ . 1390. المعارف، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
9
ابن کثیر الدمشقى، ا. 1408. البدایه و النّهایه، ج 3و 6 و 7 و 8. بیروت: دار الکتب العلمیه.
10
ابناعثم کوفی، م. 1411. الفتوح، تحقیق ع. شیری. بیروت: دار الاضواء.
11
احدی، د. 1392. «مختار ثقفی از واقعیت تا افسانه». فصلنامه تاریخ نو، سوم(6): 6 -20.
12
احمدی، بابک. 1387. رساله تاریخ، تهران: مرکز.
13
اردبیلی، م. 1433. جامع الرواه، صححه و علق علیه م.ب. الملکیان. قم: بوستان کتاب.
14
اصفهانى، ا. 1415. الاغانى، بیروت: حیاء التراث العربی.
15
برتنس، هانس. 1384. مبانی نظریه ادبی، ترجمه م.ر. ابوالقاسمی. تهران: نشرماهی.
16
پنیکوک، ا. 1378. «گفتمانهای قیاس ناپذیر». ترجمه ع.ا. سلطانی. فصلنامه علوم سیاسی، 4: 123-139.
17
تقیزاده، ح. 1349. فردوسی و شاهنامه او، به اهتمام ح. یغمایی. تهران: انجمن آثار ملی.
18
تودوروف، ت. 1377. بوطیقای ساختارگرا، ترجمه م. نبوی. تهران: آگاه.
19
چندلر، د. 1391. «مقدمهای برنظریه ژانر». کتاب ماه ادبیات، دی ماه (69): 59-68.
20
حاجیان، خ. 1394.«نقدی بر مقاله مقایسه تطبیقی شیوه روایتگری ادبی روضه المجاهدین و پیرنگ نمایشی سریال مختارنامه». نقد ادبی، 8 (30): 235-243.
21
حلّی، ت. 1342. الرجال، بمقدمه ابی جعفر احمد بن ابی عبدالله البرقی. تهران: دانشگاه تهران.
22
حلّی(ابننما)، م. 1950م. مثیر الاحزان، النجف: المطبعه الحیدریه.
23
خلیفه بن خیاط. 1415. تاریخ خلیفه بن خیّاط، تحقیق ن. فواز. بیروت: دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون.
24
خواجویان، م ک. 1368. «نگاهی گذرا بر نظر مورخان دربارۀ قیام مختار». مطالعات تاریخی، 1 (3): 389-406.
25
خوارزمى، ا. 1367. مقتل الحسین علیه السّلام، النجف: الزهراء.
26
خواندمیر. 1332. حبیب السیر، ج2. تهران: کتاب فروشى خیام.
27
خیالی اصفهانی، ط. بیتا. مختارنامه منظوم، نسخه خطی به شماره 1/6081. قرن 13.کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران: بخش دیجیتال.
28
خیامپور، س. و حیدری نسب، ف. 1393.«بررسی جایگاه راویان روایات ذم مختار بن ابی عبیده ثقفی در کتب رجالی شیعه». خردنامه، 13: 1-20.
29
دینورى، ا. 1960م. اخبار الطوال، القاهره: الکتب العربیه.
30
ذوالفقاری، ح. در دست انتشار. «مختارنامه». دانشنامه فرهنگ عامه، 1-8.
31
ذهبی، م. 1414. سیر اعلام النّبلاء، تحقیق ش. ارناووط. بیروت: مؤسسه الرساله.
32
زجاجی. 1383. همایوننامه، تصحیح ع. پیرنیا. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
33
زرقانی، م. و قربانصباغ، م.ر. 1395. نظریه ژانر (نوع ادبی) رویکرد تحلیلی-تاریخی، تهران: هرمس.
34
سلطانی، ع.ا. 1384. قدرت گفتمان و زبان، تهران: نی.
35
شعاعی، م.ح. 1305. مختارنامه منظوم، نسخه خطی به شماره 182. تهران: کتابخانه ملی تهران.
36
شهبازی، ا. « حماسه سرایی دینی در ادب فارسی». آینه میراث، 12 (2پیاپی 55): 183-210 .
37
شوشتری، م.ت. 1410. قاموس الرجال، ج8. تهران: نشر اسلامی.
38
صفا، ذبیحالله. 1363. حماسهسرایی در ایران، تهران: فردوس.
39
طالبی، ت. 1384. «نگاهی به قیام مختار». رشد آموزش تاریخ، (20): 27- 35.
40
طبری، م. 1352. تاریخ طبری (تاریخ الرسل و الملوک)، ترجمه ا. پاینده. ج6. تهران: اساطیر.
41
عسقلانی(ابنحجر)، ا. 1328. الاصابه فی تمییز الصحابه و بهامشه الـاستیعاب فی معرفه الاصحاب، ج3. بیروت: دار احیاء التّراث العربی.
42
عمرانپور، م.ر. 1384. «عوامل ایجاد، تغییر و تنوع و نقش لحن در شعر». پـژوهشهای ادبی ،10و 9(3): 127-150.
43
فرج نژاد فرهنگ، ز. 1394. «نشانههای سبکی و ژانری در چند حماسه مذهبی با تکیه بر کنایه». مطالعات زبانی بلاغی، (12): 117 – 136.
44
فرکلاف، نورمن. 1379. تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه ش.ع. بهرامپور، تهران: مرکز رسانهها.
45
فلاحتی، گ. و غفاری، ن. 1395. «معرفی و بررسی اجمالی منظومه های حماسی تاریخی و دینی پیش از دوره صفوی از آغاز تا پایان قرن نهم هجری». کنگره بین المللی زبان و ادبیات.
46
فیاضیکیا، م.م. و دیگران. 1391. «بررسی تطبیقی شیوه روایتگری ادبی روضهالمجاهدین و پیرنگ نمایشی سریال مختارنامه». نقد ادبی، 5 (20): 195-218.
47
کشّی، م. ع. 1404. اختیار معرفه الرجال، تحقیق م. رجایی. تلخیص م. طوسی. تصحیح و تعلیق م.ب. میرداماد. قم: مؤسسه آل البیت (ع) لإحیاء التراث.
48
لطفیپور ساعدی، ک. 1372. «درآمدی به سخنکاوی». مجله زبانشناسی، 1(9): 9-39.
49
لیسی، ن. 1387. «نگره ژانر». ترجمه ع. عامری مهابادی. رواق هنر و اندیشه، (31 و 32): 168- 196.
50
مامقانی، ع. 1423. تنقیح المقال فی علم الرجال، تحقیق و استدراک م. المامقانی. قم: مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث.
51
مجلسی، م.ت. 1394ق. بحار الانوار الجامعه لدُرر اخبار الائمه الاطهار، ج45. تهران: انتشارات اسلامیه.
52
مدبری، م. و حسینی سروری، ن. 1387. «از تاریخ روایی تا روایت داستانی (مقایسه شیوههای روایتگری در اسکندر نامههای فردوسی و نظامی)». فصلنامه گوهر گویا، 2(2): 1-28.
53
مرتضوی، م. 1372. فردوسی و شاهنامه، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
54
مسعودی، ع. 1409. مروج الذّهب و معادن الجوهر، تحقیق ی. داغر. ج 2. قم: مؤسسه دار الهجره.
55
مکدانل، د. 1380. مقدمهای بر نظریههای گفتمان، ترجمه ح. نوذری. تهران: فرهنگ گفتمان.
56
موسوی خوئی، ا. 1410. معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرّواه، ج 18. قم: مرکز نشر آثار شیعه.
57
نیترایی، ا. 1376. «نظری به یک حماسه تاریخی فارسی». ترجمه ا. رسول و ج. سیمکش. کیهان فرهنگی، آبان و آذر ( 137): 1-5.
58
واعظ هروی، ع. 1390. مختارنامه، تهران: انتشارات ققنوس.
59
یعقوبی، ا. 1956. تاریخ الیعقوبی، ج3. بیروت: دار الفکر.
60
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل رئالیسم انتقادی شخصیت پروبلماتیک در رمان «زیبا صدایم کن»
رئالیسم انتقادی از تبار جامعهشناسی مارکسیستی است که تلاش میکند تجربه عینی و دقیق واقعیت را به همراه تناقضها در رفتار جمعی و فردی به خواننده منتقل کند. در این پژوهش با بهرهگیری از آرای لوکاچ و گلدمن ضمن تأکید بر صورتبندی گلدمن از فرم و محتوای رمان در سه قسم به مهمترین مسائل شخصیتهای پروبلماتیک در رمان زیبا صدایم کن اثر فرهاد حسنزاده پرداختیم. هدف از این پژوهش نقد اجتماعی گسست هویت انسان در جامعه امروز است. نتایج بررسی نشان میدهد که نویسنده با تلفیق دو رویکرد درباره شخصیت مسألهدار زمینه را فراهم میسازد تا قهرمانان رمان با جستوجوی ارزشهای راستین و تضاد با ارزشهای برساخت اجتماع، تصویری انتقادی را از واقعیت اجتماعی فاقد معنا در جامعه شبهمدرن ایران به نمایش بگذارد.
https://naqd.guilan.ac.ir/article_3296_87816d595a7519037131412681039e4a.pdf
2018-09-23
99
119
10.22124/naqd.2019.11008.1516
رئالیسم انتقادی
گلدمن
لوکاچ
شخصیت پروبلماتیک
زیبا صدایم کن
محمود
رنجبر
mamranjbar@gmail.com
1
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان
LEAD_AUTHOR
بارگاس یوسا، م. 1377. واقعیت نویسنده، ترجمه م. غبرایی. تهران: مرکز.
1
پارکینسون، ج. 1375. «لوکاچ و جامعهشناسی ادبیات». مترجم ه. لاجوردی. فصلنامه ارغنون، 9و10: 221-238.
2
پوینده، م.ج. 1377. درآمدی بر جامعهشناسی ادبیات، تهران: نقش جهان.
3
تایگر، پ.د. و تایگر، ب.ب. 1393. انواع کودکان، مترجم ف. منتظریفر. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ زندگی.
4
تسلیمی، ع. 1396. پژوهشی انتقادی کاربردی در مکتبهای ادبی، تهران: آمه.
5
ثروت، م. 1387. آشنایی با مکتبهای ادبی، تهران: سخن.
6
حسنزاده، فرهاد. 1395. زیبا صدایم کن، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
7
حسنزاده میرعلی، ع. و رضویان، ر. 1390. «قهرمان مسألهدار در رمانهای مدیر مدرسه و سووشون»، فصلنامه علمی پژوهشی جستارهای زبانی، 1(5): 125-146.
8
خسرونژاد، م. 1382. معصومیت و تجربه؛ درآمدی بر فلسفه ادبیات کودک، تهران: مرکز.
9
سیدحسینی، ر. 1387. مکتبهای ادبی، ج1. تهران: انتشارات نگاه.
10
رافائل، م. 1357. نگاه به تاریخ ادبیات جهان (تاریخ رئالیسم)، ترجمه م.ت. فرامرزی. تهران: شباهنگ.
11
رضی، د. و عمرانیدهکهان، س. و داراییزاده، ع. 1392. «رویکرد جامعهشناختی به نقد ادبی» (با تأکید بر ساخت گراییتکوینیلوسینگلدمن). مجموعه مقالات هفتمین همایش زبان و ادب فارسی، دانشگاه هرمزگان: 934-941.
12
رنجبر، م. 1395. «خوانش باختینی حیاط خلوت». فصلنامه علمی و پژوهشی ادبیات پایداری، 15(8): 205-229.
13
رویال کالج 2016. مندرج در پایگاه
14
www.rcpsych.ac.uk/mental-health/translations/persian
15
روزبه، م.ر. 1381. ادبیات معاصر ایران، تهران: روزگار.
16
زیما، پ. 1379. جامعهشناسی از دیدگاه یان وات، لوکاچ، گلدمن و باختین، درآمدی بر جامعه شناسی ادبیات، ترجمه م.ج. پوینده، تهران: نقش جهان.
17
شهابی، م. 1382. «جهانیشدن جوانی، خردهفرهنگهای جوانان در عصر جهانیشدن». فصلنامه مطالعات جوانان، 5: 4-22.
18
صرفی، م، هدایتی، ف.1392. «نماد و نقش مایههای نمادین در داستانهای کودک و نوجوان دفاع مقدّس». فصلنامه ادبیات پایداری، 4(8): 73-89.
19
صفایی، ع. و ادهمی، ح. 1394. «نگاهی به گستره طنز و مطایبه و شگردهای آفرینش آن در آثار فرهاد حسنزاده». مجله علمی پژوهشی ادبیات کودک دانشگاه شیراز، 2(6): 73-98.
20
عباسی، م. و دیگران. 1397. طلاق در ایران( سال 1396)، تهران: سازمان ثبت احوال کشور، دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت.
21
عسگری حسنکلو، ع. 1386. «سیر نظریههای نقد جامعهشناختی ادبیات». فصلنامه ادب پژوهی، 4: 64-43.
22
ــــــــــــــ . 1387. نقد اجتماعی رمان فارسی با تأکید بر ده رمان برگزیده، تهران: پژوهش فرزان روز.
23
غلام، م. 1383. «جامعهشناسی رمان معاصر فارسی». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، 46 و 45(12): 130-173.
24
فینبرگ، آ. 1375. «رمان و جهان مدرن»، ترجمه ف. پاکزاد. ارغنون، (11و12): 379-391.
25
قبادی، ح. 1383. «تحلیل درونمایههای سووشون از نظر مکتبهای ادبی و گفتمان اجتماعی». فصلنامه پژوهشی زبان و ادبیات فارسی، دوره جدید (3): 41-54.
26
کینگ، ر. 1393. دانشنامه نظریه ادبی معاصر، تدوین و گردآوری ا.ر. مکاریک. ترجمه م. نبوی و م. مهاجر. تهران: آگه. 196- 197.
27
گلدمن، ل. 1371. جامعهشناسی ادبیات (دفاع از جامعهشناسی رمان)، ترجمه م.ج. پوینده، تهران: هوش و ابتکار.
28
گوردون، ت. 1392. فرهنگ تفاهم، ترجمه پ. فرجادی، تهران: فرزان.
29
لوکاچ، ج. 1380. نظریه رمان، ترجمه ح. مرتضوی. تهران: قصه.
30
منطقی، م. 1383. رفتارشناسی جوانان، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاددانشگاهی.
31
میلنر، آ. و براویت، ج. 1385. درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه ج. محمدی. تهران: ققنوس.
32
هاشمی، ع. 1394. «چهار میلیون مصرفکننده مواد مخدر در کشور داریم». همشری آنلاین، مندرج در پایگاه http://www.hamshahrionline.ir/details/298952/Society/socialnews
33
ORIGINAL_ARTICLE
خوانش لکانی رمان عامه پسند پریچهر
رمانهای عامهپسند عاشقانه،به عنوان یکی از رسانههای فرهنگی، سالهاست که در کنج امن خود به تولید و بازتولید ایدئولوژی جنسیتی دامن میزنند.نفی و نادیده انگاشتن اینگونه آثار، منجر به خروج آنها از بوته نقد میگردد؛ حال آنکه آگاهیبخشی به مخاطب، مستلزم نقد علمی است. واکاوی و تحلیل اینگونه آثار به دلیل فروش زیاد و جذب مخاطب نوجوان و جوان بسیار ضروری به نظر میرسد. نقدهای بینارشتهای، ازجمله نقد روانکاوانه لکانی، یکی از رهیافتهای کارساز در این زمینه است. این جستار با بهرهگیری از تئوری لکانی رشد روانی سهگانه امر واقعی، نظم خیالی و نظم نمادین به خوانش رمان عامهپسند عاشقانهپریچهر مؤدبپور پرداختهاست. فرایند پژوهش گویای آن است که این اثر عامهپسند، با ترسیم جهانی آرمانی مبتنی بر گفتمان مردسالارانه، مرحله نظم خیالی (آینهای) را نمایندگی و در برساخت اگو (من آرمانی) مخاطب نقش ایفا میکند.
https://naqd.guilan.ac.ir/article_3294_eae96349aa3bd1b13e0684139514eaed.pdf
2018-09-23
121
141
10.22124/naqd.2019.10664.1479
رمان عامه پسند
هویت
لکان
پریچهر
مؤدبپور
فاطمه نسا
صابری
fatemenesasaberi@gmail.com
1
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه هرمزگان
AUTHOR
مصطفی
صدیقی
navisa_man@yahoo.com
2
دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه هرمزگان
LEAD_AUTHOR
فرامرز
خجسته
faramarz.khojasteh@gmail.com
3
دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه هرمزگان
AUTHOR
آبوت، پ. والاس، ک. 1393. جامعهشناسی زنان، ترجمه م. نجم عراقی. تهران: نی.
1
احمدزاده، ش. 1386. «ژاک لکان و نقد روانکاوی معاصر». پژوهشنامه فرهنگستان هنر، (4): 93-108.
2
اسحاقیان، ج. 1381. «مکتب لکان و روانشناسی ساختارگرا در نقد ادبی». کتاب ماه ادبیات و فلسفه. (62): 30-35.
3
استاوراکاکیس، ی. 1394. لکان و امرسیاسی، ترجمه م. ع. جعفری. تهران: ققنوس.
4
استوری، ج. 1390 .«داستانهای عامهپسند». ترجمه ح. پاینده. ارغنون، (25): 1-43.
5
ـــــــــــ .1393. «مطالعات فرهنگی در باره فیلمهای عامهپسند». ترجمه ح. پاینده. ارغنون، (23): 129-153.
6
اونز، د. 1387. فرهنگ مقدماتی اصطلاحات روانکاوی لکان، ترجمه م. رفیع و م. پارسا. تهران: گام نو.
7
ایستوپ، آ. 1395. ناخودآگاه، ترجمه ش. رویگریان. تهران: مرکز.
8
ایگلتون، ت. 1393. پیشدرآمدی بر نظریه ادبی، ترجمه ع. مخبر. تهران: مرکز.
9
پورجعفری جوان، ص. 1396. خوانش تطبیقی از رمانهای سووشون سیمین دانشور و کودک در رمان یان مک ایوان براساس ایده ترومای ژاک لکان، پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. کرمانشاه.
10
پیرکلرو. ژ. 1385. واژگان لکان، ترجمه ک. موللی. تهران:نی.
11
ترنر، گ. 1390. «ایده مطالعات فرهنگی». ترجمه ج. خسروی. درباره مطالعات فرهنگی، گردآوری و ویرایش م. محمدی. چشمه. 97-124.
12
جلالهوند آلکامی، م. 1394. «راوی بوف کور، رانه مرگ و شکاف در نظم نمادین». ادبپژوهی، (33): 9-36.
13
ــــــــــــــــ . 1397. شخصیت و شخصیتپردازی در رمان فارسی(رئالیسم، مدرنیسم، پسامدرنیسم)، تهران:کیان افراز.
14
جوادی یگانه، م. و ارحامی، آ. 1388. «دختران دانشجو و خوانش رمان». پژوهش زنان، 4(7): 31-50.
15
ــــــــــــــــــــــــــ .1390. «کیفیت خوانش رمانهای عاشقانه عامهپسند توسط زنان». زن در فرهنگ و هنر، 4(2): 5-24.
16
حسنیراد، م. 1389. «کانونیسازی ابزاری برای روایتگری». کتاب ماه ادبیات، (38): 51-56.
17
خانمحمدی، ک. 1392. «بررسی تطبیقی مکتب انتقادی فرانکفورت و مطالعات فرهنگی بیرمنگام». علوم سیاسی، (62): 87- 112.
18
داولینگ، ک. 1396. عقده سیندرلا، ترجمه س. رنجبر. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
19
راباته، ژ.م. 1382. «پیشدرآمدی بر ژاک لکان». ترجمه ف. محمدی. ارغنون، (22): 193-227.
20
راگلند، ا. 1384. «مفهوم رانه مرگ نزد لکان». ترجمه ش. وقفیپور. ارغنون، (26و27): 341-381.
21
رایت، ا. 1373. «نقد روانکاوانه مدرن». ترجمه ح. پاینده. ارغنون، (4): 97-124.
22
ریمون کنان، ش. 1387. روایت داستانی: بوطیقای معاصر، ترجمه ا. حری. تهران: نیلوفر.
23
ژیژک، ا. 1389. عینیت ایدئولوژی، ترجمه ع. بهروزی. تهران: طرح نو.
24
سفیری، خ. و ایمانیان، س. 1388. جامعهشناسی جنسیت، تهران: جامعهشناسان.
25
صفایی، ع. و مظفری،ک. 1388. «بررسی توصیفی، تحلیلی و انتقادی رمانهای عامهپسند ایرانی». ادبپژوهی، (10): 109-136.
26
علیاحمدی، ا. 1386. مصرف ادبیات داستانی ایرانیان، تهران: پژوهشگاه فرهنگ وهنر و ارتباطات.
27
علی، ب. 1395. آیا با لکان میتوان انقلابی بود، ترجمه س. محمدی. تهران: افراز.
28
کارگر، ع. ر. 1394. نظمهای سهگانه و جنسیت از دیدگاه لکان در رمان لولیتا اثر ولادیمیر ناباکوف، پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه لرستان خرمآباد.
29
کلیگز، م. 1388. درسنامه نظریه ادبی، ترجمه ج. سخنور و دیگران. تهران: اختران.
30
کوری، گ. 1391. روایتها و راوی، م. شهبا. تهران: مینوی خرد.
31
لکان، ژ. 1396. اضطراب، ترجمه ص. راستکار. تهران: پندار تابان.
32
لوته، ی. 1388. مقدمهای بر روایت در ادبیات و سینما، ترجمه ا. نیکفرجام. تهران: مینوی خرد.
33
لوونتال، ل. 1396. رویکرد انتقادی در جامعهشناسی ادبیات، ترجمه م. ر. شادرو. تهران: نی.
34
مالوی، ل. 1393. «لذت بصری و سینمای روایی». ترجمه ف. محمدی. ارغنون، (23): 71-89.
35
مک گوان، ت. 1394. نگاه واقعی (نظریه فیلم پس از لکان)، ترجمه ب. خالدی. تهران: مرکز.
36
ـــــــــــ . 1395. سینمای دیوید لینچ (تحلیلی بر پایه اندیشههای فروید، لکان و هگل)، ترجمه م. ع. جعفری. تهران: ققنوس.
37
مکوئیلان، م. 1388. گزیده مقالات روایت، ترجمه ف. محمدی. تهران: مینوی خرد.
38
موللی، ک. 1396. مبانی روانکاوی لکان، تهران: نی.
39
مؤدبپور، م. 1383. پریچهر، تهران: نسل نواندیش.
40
میرصادقی، ج. 1376. عناصر داستان، تهران: سخن.
41
وقفیپور، ش. 1395. نامهها و ملاقاتها، تهران: چترنگ.
42
هال، د. ای. 1395. سوبژکتیویته در ادبیات و فلسفه، ترجمه ب. سجادی و د. ابراهیمی. تهران: دنیای اقتصاد.
43
هورنای، ک. 1382. روانشناسی زن، ترجمه م. سروری. تهران: دانژه.
44
هومر، ش. 1394. ژاک لکان، ترجمه م. ع. جعفری و م. ا. طاهائی. تهران: ققنوس.
45
هیوارد، س. 1395. مفاهیم کلیدی در مطالعات سینمایی، ترجمه ف. محمدی. زنجان: هزاره سوم.
46
Lacan, J. 1978. The Seminar of Jacques Lacan, Book XI: The Fundamental Concepts of Psychoanalysis, ed. J. Lacan. Sheridan. A. New York: W.W. Norton & Company.
47
______ .1988. The seminar of Jacques Lacan, Book II: The Ego in Freud Theory and in the Technique of Psychoanalysis 1954-1955, ed. J., A. Miller, trans. S.Tomaselli, Cambridge: Cambridge University Press.
48
______. 1993. The Seminar. Book III. The Psychoses 1955-6, Miller, J,-A. (ed.). trans. with R. notes. Grigg,London: Routledge.
49
______ . 1998. The Seminar. Book XX .Encore, On Feminine Sexualitiy, The Limits of Love and Knowledge, 1972-3, Miller, J,-(ed.),trans. with notes Br. Fink , New York: Norton.
50
ORIGINAL_ARTICLE
روششناسی زندگینامه نویسی در ادبیات عرفانی (مطالعه موردی: تذکرۃ الاولیاء عطار نیشابوری)
زندگینامه بهمثابه گزارش و حکایت کتبی از ابعاد زندگی شخصیتی تاریخی است. این شیوه در عصر حاضر یکی از مؤلفههای اصلی و کارآمد در حوزه ادبیات و تاریخ محسوب میشود. با توجه به الگوها و شیوههای متعددی که در نگارش زندگینامههای ملل مختلف به کار رفتهاست، میتوان پرسشهایی به شرح زیر مطرح کرد: زندگینامهها بر پایه چه اصول و قواعدی نگارش یافته و در حوزه معرفتشناسی و هستیشناسی ملزم به رعایت چه مقولاتی است؟ زندگینامههای عرفانی از چه جایگاه علمی و ویژگیهای بیانی برخوردارند؟ و در نگارش و عینیتبخشی به این نوع از زندگینامهها از چه منابع و دانشهایی استفاده میشود؟ برای مطالعه روششناسانه زندگینامههای عرفانی، یکی از برجستهترین متون نثر عرفانی، یعنی تذکرۃالاولیاء را بررسی کردهایم. در مقام پاسخ به پرسشهای مذکور و تبیین آن کوشیدیم که با بهرهگیری از نظریههای جدید ادبی و تجزیه و تحلیلِ ابعاد وسیع معرفتی تذکرۃالاولیاء، شرحی کلی از سرشت ادبی- عرفانی و تاریخی این اثر ارائه دهیم و نقش اصول زندگینامهنویسی و نحوه استفاده آنها را توسط عطار، در شکلگیری گزارههای ادبی و عرفانی تبیین کنیم.
https://naqd.guilan.ac.ir/article_3292_ab64f311e7332c1c40d57fd04853e869.pdf
2018-09-23
143
166
10.22124/naqd.2019.11748.1586
عرفان
زندگینامه
زندگینامهنویسی
تذکرۃالاولیاء
عطار
بهمن
نزهت
b.nozhat@urmia.ac.ir
1
استاد، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ارومیه
LEAD_AUTHOR
یحیی
حسینایی
hosseinaiyahya@yahoo.com
2
دانشآموخته دکتری، رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ارومیه
AUTHOR
احمدی، ب. 1376. چهار گزارش تذکرۃالاولیاء، تهران: مرکز.
1
ارسطو. 1369. فن شعر، مؤلف و مترجم ع. زرینکوب. تهران: امیرکبیر.
2
اسکولز، ر. 1393. درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمه ف. طاهری. تهران: آگاه.
3
انور شندروف، ل. 1380. «بررسی نوع ادبی تذکرۃالاولیاء بر مبنای تذکرۃالاولیاء عطار»، ترجمه ع، روحبخشان، مجله معارف، 2(18): 114- 152.
4
بینظیر، ن. و طلیعهبخش، م. 1394. «تحلیل الگوی اسطورهای- عرفانی از شخصیت رابعه عَدَویه با تکیه بر روایت تذکره الاولیا». ادبیات عرفانی، 7 (13): 7- 39.
5
پالمر، ر. 1377. علم هرمنوتیک، ترجمه م.س. حنایی کاشانی. تهران: هرمس.
6
پاینده، ح. 1389. «وجودشناسی پسامدرن در داستانی از یک نویسنده ایرانی». فصلنامه زبان و ادب پارسی دانشگاه علامه طباطبایی، 44(14): 29- 42.
7
پراودفوت، و. 1377. تجربه دینی، ترجمه و توضیح ع. یزدانی. قم: مؤسسه فرهنگی طه.
8
پورجوادی، ن. 1386.«تذکرۃالاولیاء». دانشنامه زبان و ادب فارسی، به سرپرستی ا. سعادت. ج3. تهران: نشر فرهنگستان زبان و ادب فارسی. 290- 292.
9
پورنامداریان، ت. 1390. دیدار با سیمرغ، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
10
تادیه، ژ. 1390. نقد ادبی در قرن بیستم، ترجمه م. نونهالی. تهران: نیلوفر.
11
جامی، ع. 1370. نفحات الانس من حضرات القدس، مقدمه، تصحیح و تعلیقات م. عابدی. تهران: انتشارات اطلاعات.
12
خزاعیفر، ع. 1384. «رئالیسم جادویی در تذکرۃالاولیاء». نامه فرهنگستان، 25(7): 6-21.
13
روضاتیان، م. و مدنی، ف. 1396. «بررسی و مقایسه جنبههای تعلیمی دو مفهوم انصاف و عشق در تذکرۃالاولیاء و منطقالطیر عطار». پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، 9 (33): 61- 90.
14
زرقانی، م. و قربان صباغ، م. ر. 1395. نظریه ژانر، تهران: هرمس.
15
زرین کوب، ع. 1386. صدای بال سیمرغ؛ درباره زندگی و اندیشه عطار، تهران: سخن.
16
شفیعی کدکنی، م. 1385. موسیقی شعر، تهران: آگاه.
17
شیمل، آ. 1384. ابعاد عرفانی اسلام، ترجمه و توضیحات ع. گواهی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
18
عطار نیشابوری، ف . 1388.تذکرۃالاولیاء، به تصحیح ر. نیکلسون و با مقدمه انتقادی م. قزوینی. تهران: انتشارات هرمس.
19
علیزاده، ن و آیدینلو، س. 1385. «بازشناسی مضمون حماسی- اساطیری «رویارویی پدر و پسر» در روایتی از تذکرۃالاولیاء». پژوهشهای ادبی، (۱۲و 13): 191- 208.
20
فروزانفر، ب. 1353. شرح احوال و نقد و تحلیل آثار عطار، تهران: کتابفروشی دهخدا.
21
قافله باشی، ا و بهروز، ز. 1386. «نقد ریختشناختی حکایتهای کشفالمحجوب و تذکرۃالاولیاء». پژوهشهای ادبی، 5 (18): 117- 140.
22
مارتین، و. 1391. نظریههای روایت، ترجمه م. شهبا. تهران: هرمس.
23
میرصادقی، ج. 1367. عناصر داستان، تهران: شفا.
24
نزهت، ب. 1391. «ترکیب ساختاری و درونمایههای عرفانی مثنوی مصیبتنامه عطار». ادبیات عرفانی (دانشگاه الزهرا)، 7(4): 135- 159.
25
نویا، پ. 1373. تفسیر قرآنی و زبان عرفانی، ترجمه ا. سعادت. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
26
ولک، ر. و وارن، ا. 1382. نظریه ادبیات، مترجمان ض. موحد و پ. مهاجر. تهران: علمی و فرهنگی.
27
Attar, F. 2000. Muslim Saints and Mystics, Episodes from the Tadhkirat al-Auliya’ (Memorial of the Saints), Translated by A. J. Arberry. OMPHALOSKEPSIS.
28
Doloughan, F. J. 2011. Contemporary Narrative, British Library Document Supply Centre.
29