TY - JOUR ID - 6484 TI - ظرفیّت‌های زبانی ما-راوی: ملاحظات کاربرد ضمیر اوَل شخص جمع در روایتگری JO - نقد و نظریه ادبی JA - NAQD LA - fa SN - 2476-7387 AU - شهبازی, نسترن AU - بیات, حسین AD - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران AD - دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 7 IS - 2 SP - 147 EP - 171 KW - ما-روایت KW - زاویه‌دید KW - ضمیر اول‌شخص جمع KW - داستان معاصر فارسی DO - 10.22124/naqd.2023.23673.2428 N2 - داستان‌هایی که به شیوة ما-روایت بیان می‌شوند، به اعتبار بهره‌گیری از ضمیر اول­شخص جمع، از ویژگی‌های منحصربه‌فردی در ساخت برخوردارند. بافت این داستان‌ها حاوی مشخصه‌هایی است که تا پیش از این به صورت مجزا ذیل زاویه‌دیدهای اول­شخص مفرد و سوم­شخص قرار می­گرفته است. درواقع به نظر می‌رسد روایتگر جمعی موقعیتی روایی برای تجمیع امکانات تکنیکی هر دو شکل از زوایه‌دیدهای یادشده است. درهمین­راستا این پژوهش در نظر دارد نشان دهد هریک از ابعاد تعریف منطقی ضمیر «ما» در پدید آمدن ظرفیت‌های خارق‌العادة روایتگری چگونه عمل می‌کنند. برای دستیابی به این منظور متونی از داستان‌های معاصر فارسی گزینش و مرور شد‌ند. بررسی الگوهای موجود در این داستان‌ها نشان می‌دهد گسترش پیرنگ داستان در گرو سه ویژگی «ضمیربودگی» با فرآیند مرجع‌یابی، «اول‌شخص بودگی» با مقولة وجه روایی و «جمع­بودگی» با افزودن قابلیت تکثر توام با انسجام در شخصیت‌پردازی است. هریک از موارد یادشده با امکاناتی که در اختیار روایت داستانی قرار می‌دهند، باعث شکل‌گیری و پیشروی طرح داستان می‌گردند. دیگر برآیند‌ مطالعه مطابق روش مذکور، جدا از تشریح عملکرد این ضمیر در نقش راوی، نوعی طبقه‌بندی قراردادی از داستان‌هایی است که با این شیوة روایتگری خلق شده‌اند.  UR - https://naqd.guilan.ac.ir/article_6484.html L1 - https://naqd.guilan.ac.ir/article_6484_36758b9212437fcc61847039d5943546.pdf ER -