The Reproduction of the Relations of Dominance in Ahou Khanom’s Husband

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor in Persian Language and Literature, University of Hormozgan

2 PhD Candidate in Persian Language and Literature, University Of Hormozgan

Abstract

The novel, Ahou Khanom’s Husband has been recognized as one of the first feminist works in the discourse of contemporary fictional literature. Considering the concept of “ideology” as discussed in Marxist readings, the present paper studies the novel to demonstrate that despite its outer layer which attempts to show and inculcate a kind of pioneering feminism, the novel is, in its inner layers, affected by patriarchy as a social macro-structure and therefore, in the final analysis, it is an ideological apparatus in the hands of this dominant institution for the reiteration and reproduction of the logic of dominance. Ahou Khanom’s actions, as the novel’s protagonist and the source of its feminist theme, have been organized in such a way as to result in the least amount of conflict and friction with the values of the patriarchal system. In fact, patriarchy, as the driving force behind the text in a clever and meticulous scenario, and by denying the relations of dominance, has guided the text in such a way that its support for the novel’s heroine, who is actually only a hollow heroine, has misled the critics to undertake feminist readings. However, by disclosing the ideological function of the text’s latent dimension, this study shows that it is a text harbouring the continuation of patriarchal dominance.
 
Extended abstract
 
1. Introduction
The focal theme of the novel Ahou Khanom’s Husband is the problems of women in the framework of the transitional Iranian society. The readings and criticisms of the novel have so far tended towards a pioneering feminism in the sphere of contemporary literature. Such interpretations have, in general, been in accordance with the surface structure of the text and this reveals that the scenario of “artificial feminism” and the “ideology of pseudo-feminism” have authoritatively influenced the results of these studies. In fact, the text’s support for Ahou Khanom as the indisputable heroine of the novel is one of the factors influencing these interpretations. The main aim of the present paper is to find out about the degree to which the novel’s “hero” and “anti-hero” are in relation to the values of a patriarchal system and how they have adapted themselves to the forward-moving dimensions and qualities of the text.
 
2. Theoretical Framework
Adopting the ideas of the intellectual-philosophical tradition of Marxism, the present paper offers a new reading of the novel.
 
3. Methodology
The present study falls under the rubric of content analysis. It first explicates the concept of ‘ideology’ and then discusses the process through which the novel has managed to consolidate and, then, naturalize the dominance of a patriarchal system over female elements.
 
4. Findings and Discussion
This novel which, as “the novel of the century”, had due to its pioneering role in feminism occupied a lofty place was put to question. It was also found out that the feminism in the novel has an ideological dimension.
 
5. Conclusion
The analysis of the novel demonstrates that patriarchy, as a system and institution seeking power, has developed and imposed on the reader a type of heroine as the model “ideal woman” who fulfils the desires and guards the interests of the dominant group. It is the story’s treatment of the other woman in the novel that shows its real orientation towards the female element. Homa is invited to the story as an accidental presence and once she is described as a tool to quench Seyed Miran’s lustful desires, she is driven out of the story in favour of a reactionary discourse. When the hypocrisy of ideology is revealed, the main reason behind such treatments which shows the incompatibility of this brave woman with the values of patriarchal society is clarified. In fact, Homa Zandi’s unpardonable sin is her transgression of the imprisoning order of patriarchy and her criticism of the social institutions founded on gender inequality. Thus, patriarchy, as the dominant discourse, through reflecting its own aims in the form of a novel which, according to Althusser, is an ideological entity, covertly reproduces and maintains the relations that dominate and confine women.
 

Keywords

Main Subjects

References

کتاب مقدس: عهد عتیق و عهد جدید، 1380.ترجمه ف. همدانی، و. گلن و ه. مرتن. تهران: اساطیر.
آبراهامیان، ی. 1380.  ایران بین دو انقلاب، ترجمه ا. گل‌محمدی و م.ا.  فتاحی، تهران: نی.
آلتوسر، ل. 1387. ایدئولوژی و ساز و برگ‌های ایدئولوژیک دولت، ترجمه ر. صدرآرا، تهران: نشر چشمه.
اباذری، آ. 1383. «چگونه زنان در جامعه مردسالار مسخ می‌شوند؟». فصل زنان (مجموعه آرا و دیدگاه‌های فمینیستی)، جلد چهارم، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
اباذری، ی؛ امیری، ن. 1384. «بازخوانی رمان شوهر آهوخانم». فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 4(1): 55-78.
احمدی، ب. 1391. واژه‌نامه فلسفی مارکس، تهران: مرکز.
استریناتی، د. 1388.  مقدمه‌ای بر نظریه‌های فرهنگ عامه، ترجمه ث. پاک‌نظر، تهران: گام نو.
استعلامی، م. 2535.  ادبیات دوره بیداری و معاصر،  تهران: انتشارات دانشگاه سپاهیان انقلاب.
افغانی، ع. 1388. شوهرآهوخانم، تهران: دنیای دانش.
ایگلتون، ت . 1383. مارکسیسم و نقد ادبی، ترجمه ا. معصومی، تهران: نشر دیگر.
ـــــــــ . 1388. پیش‌درآمدی بر نظریه ادبی، ترجمه ع. مخبر، تهران: مرکز.
باقری، خ. 1382. مبانی فلسفی فمینیسم، تهران: وزارت علوم تحقیقات و فناوری، دفتر برنامه‌ریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی.
برتنس، ی. 1391. مبانی نظریه ‌ادبی، ترجمه م.ر. ابوالقاسمی، تهران: نشرماهی.
بشلر، ژ. 1370. ایدئولوژی چیست؟ نقدی بر ایدئولوژی‌های غربی، ترجمه ع. اسدی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
پرهام، س. 1340. «شوهر آهوخانم»، راهنمای کتاب، 10(4): ٩٧١.
تاج بخش، پ؛ قاسمی‌پور، س. 1393. «بررسی داستان بچه مردم جلال آل احمد بر مبنای نظریه ایدئولوژی آلتوسر». نشریه ادب و زبان دانشکده علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، 35(17): 88-99.
تانگ، ر. 1387.  نقد و نظر: درآمدی جامع بر نظریه‌های فمینیستی، ترجمه م. نجم عراقی، تهران: نی.
توکلی مقدم، ص. 1383. «جامعه‌شناسی رمان معاصر فارسی (شوهرآهوخانم همسایه‌ها، جای خالی سلوچ)». پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت معلم تهران.
جلالی پندری، ی. 1387. مقدمه‌ای بر زنان در داستان، تهران: مروارید.
حسنی رنجبر، ا. و نجفی عرب، م. 1392. «زبان و جنسیت در رمان شوهر آهوخانم». فصلنامه مطالعات نقد ادبی (پژوهش ادبی)، 30: 17-1.
حسین‌زاده، آ. 1383. زن آرمانی، زن فتانه: بررسی تطبیقی جایگاه زن در ادبیات فارسی، تهران: قطره.
حسینی، م. 1388. «رمزپردازی زن در ادب عرفانی»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان). 1: 29-45.
دستغیب، ع.1383. کالبدشکافی رمان فارسی، تهران: سوره مهر.
دوبوار، س.1380. جنس دوم، ترجمه ق. صنعوی، ج1. تهران: توس.
ریتزر، ج. 1389. نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه م. ثلاثی، تهران: علمی.
سپانلو، م. 1366. نویسندگان پیشرو ایران از مشروطیت تا 1350، تهران: نگاه.
ستاری، ج. 1375. سیمای زن در فرهنگ ایرانی، تهران: مرکز.
سراج (دسپ)، ع. 1388. «تحلیل گفتمان غالب در رمان‌های سیمین دانشور (سووشون، جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان)». پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
شهری، ب. 1391. «پیوندهای میان استعاره و ایدئولوژی». فصلنامه نقد ادبی، 19(5): 76-59.
صادقی، ا. 1387. «پدرسالاری در بامداد خمار (با تکیه بر نظریات آلتوسر)». مجله پژوهش‌های زبان خارجی، 46: 85-100.
عسگری ‌حسنکلو، ع. 1384. «نقد جامعه‌شناسی رمان فارسی»، رساله دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
فرتر، ل. 1387. لویی آلتوسر، ترجمه ا. احمدی آریان، تهران: مرکز.
فرکلاف، ن. 1389.  تحلیل انتقادی گفتمان، مترجمان: ف. شایسته‌پیران و دیگران، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
فوکو، م. 1384. مراقبت و تنبیه: تولد زندان، ترجمه س. جهاندیده، تهران: نی.
کازرونی، ج. 1373. نقد شوهر آهوخانم: تلخیص و نقد و بررسی تشریحی شوهرآهوخانم، تهران: سهیل.
قاسمی، م؛ جلالی پندری، ی. 1394. «بررسی تیپ شخصیتی شخصیت‌های رمان شوهرآهوخانم». ادبیات پارسی معاصر، 1: 85-124.
قربان صباغ، م. 1390. «فراتر از تمثیل: بررسی مفهوم ایدئولوژی در انتری که لوتی‌اش مرده بود». فصلنامه مطالعات زبان و ترجمه، 4: 14-2.
کامشاد، ح. 1384. پایه‌گذاران نثر جدید فارسی، تهران: نی.
کوچکی، ز. 1389. «بررسی سیمای زن در رمان شوهر آهوخانم». اندیشه‌های ادبی، 6: 85-110.
کهدویی، م؛ شیروانی، م. 1388. «شخصیت‌پردازی قهرمان زن در رمان‌های شوهرآهوخانم و سووشون». نامه پارسی، 48و49: 71-86.
گرین، و. 1385. مبانی نقد ادبی، ترجمه ف. طاهری، تهران: نیلوفر.
گیدنز، آ. 1384. جامعه‌شناسی، ترجمه م. صبوری، تهران: نی.
مروی، ب. 1391. «مقایسه زبان مردانه و زنانه در رمان‌های شوهر آهوخانم و شب‌های تهران». پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی تهران.
مک‌دانل، د. 1380. مقدمه‌ای بر نظریه‌های گفتمان، ترجمه ح.ع. نوذری، تهران: نشر فرهنگ گفتمان.
موسی طاحون، ح. 1391. «بررسی تطبیقی نقش زن در چهار رمان معاصر ایران و مصر (شوهر آهوخانم، سووشون، الثلاثیه، الباب المفتوح)». رساله دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
میرصادقی، ج. 1382. داستان‌نویس‌های نام‌آور معاصر ایران، تهران: اشاره.
میرعابدینی، ح. 1380. صدسال داستان‌نویسی ایران، تهران: نشر چشمه.
میلز، س. 1389. میشل فوکو، ترجمه د. نوری، تهران: نشر مرکز.
میلنر، آ؛ براویت، ج. 1387. درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه ج. محمدی، تهران: ققنوس.
نیچه، ف. 1375. فراسوی نیک و بد، ترجمه د. آشوری، تهران: خوارزمی.
یورگنسن، م؛ فیلیپس، و. 1389. نظریه و روش تحلیل گفتمان، ترجمه ه. جلیلی. تهران: نی.
یونگ، ک. 1382. تحلیل رؤیا، ترجمه ر. رضایی، تهران: افکار.
Malplas, S. & Wake, P. (Eds.). 2006. The Routledge companion to criticaltheory, London: Routledge.
Marx, K. & Engles, F. 1977. Selected works, Vol.1. Moscow: Progress Publishers.
Literary Theory and Criticism
Volume 2, Issue 2 - Serial Number 4
Serial 4
July 2018
Pages 17-38

Files

Share

How to cite

Statistics