بررسی مفهوم «اجراگری جنسیتی» جودیث باتلر در رمان لولیتا خوانی در تهران آذر نفیسی

Document Type : Original Article

Authors

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

2 دانشیار زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه گیلان، رشت، ایران

Abstract

مطالعۀ حاضر بر آن است که به مفهوم اجراگری جنسیتی جودیث باتلر در لولیتا خوانی در تهران (1382) اثر آذر نفیسی بپردازد. این اثر، که شامل مجموعه خاطرات نویسنده می‌شود، تجربیات و زندگی نفیسی در ایران را در دهه‌های 1350 و 1360 به ‌تصویر می‌کشد و سعی دارد با تکیه بر نظرات باتلر پیرامون اجراگری، هم ویژگی‌های اجراگریِ اثر منتخب و هم رفتارها و هنجارهای جنسیت-مدار غالب در بازه زمانی این اثر را معرفی نماید. پرسش‌های محوری این پژوهش عبارتند از: 1. چه هنجارسازی‌های رفتاری و هویتی در شکل‌گیری اجراگری‌ِ جنسیتی در شخصیت‌های اصلی اثر برگزیده نقش دارند؟ 2. شخصیت‌ها چگونه در برابر اجراگریِ جنسیتی مقاومت می‌کنند و نتیجه‌ی آن چیست؟ برای پاسخ به سوالات مطرح شده، مطالعۀ حاضر کاربردپذیری شاخص‌های نظریه‌ی اجراگری جنسیتیِ جودیث باتلر و برداشت او از جنسیت به‌عنوان یک بر ساخت فرهنگی-اجتماعی را در اثر روایی نفیسی بررسی می‌کند. این جستار نشان می‌دهد که پس از انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، قوانین نظارتی، سیاست‌‌های همگون‌ساز، هنجارسازی‌های نظام‌مند، نقش‌های جنسیت‌مدارانه جدیدی را عادی‌سازی کردند و رواج دادند. برخی از هنجارهای جنسیت‌مدار دچار تغییراتی بنیادین شدند و جای خود را به هنجارهای جنسیت‌مدار جدیدی دادند. در مواردی نیز، مقاومت شخصیت‌ها یا تلاش آن‌ها برای واژگون‌سازی هنجارهای جدید منجر به رفتارهای جنسیت‌مدار دیگری شد که عمدتاً از الگوهای اجراگرایی و کلیشه‌های جنسیتی غربی اقتباس شده‌ بودند.
 

Keywords

Main Subjects


Blumenthal, Rachel. “LOOKING FOR HOME IN THE ISLAMIC DIASPORA OF AYAAN HIRSI ALI, AZAR NAFISI, AND KHALED HOSSEINI.” Arab Studies Quarterly, vol. 34, no. 4, 2012, pp. 250-264.
Butler, Judith. Subjects of Desire: Hegelian Reflections in Twentieth-Century France. Colombia University Press, 1987.
Butler, Judith. “Performative Acts and Gender Constitution: An Essay in Phenomenology and Feminist Theory.” Theatre Journal, vol. 40, no. 4, 1988, pp. 519-531.
Butler, Judith. Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity. Routledge, 1990.
Butler, Judith. Bodies That Matter: On the Discursive Limits of Sex. Routledge, 1993.
Butler, Judith. The Psychic Life of Power: Theories in Subjection. Stanford University Press, 1997.
Clemens, Colleen Lutz. “‘Imagine Us in the Act of Reading’: A Resistant Reading of Reading Lolita in Tehran.” Journal of Postcolonial Writing, vol. 50, no. 5, pp. 584-95.
Coffin, Peter Tristram. “Daisy Miller, Western Hero,” Western Folklore, vol. 17, no, 4, pp. 273-285.
Conversi, Daniele. “Cultural Homogenization, Ethnic Cleansing, and Genocide.” The International Studies Encyclopedias. Oxford University Press, 2010. 719-742,
DePaul, Amy. “Re-Reading ‘Reading Lolita in Tehran’.” MELUS, vol. 33, no. 2, 2008, pp. 73-92.
Derbel, Emira. Iranian Women in the Memoir: Comparing Reading Lolita in Tehran and Persepolis (1) and (2). Cambridge Scholars Publishing, 2017.
Donadey, Anne, and Huma Ahmed‐Ghosh. “Why Americans Love Azar Nafisi’s Reading Lolita in Tehran.” Signs, vol. 33, no. 3, 2008, pp. 623-646.
Flint, Kate. “Women and Reading.” Signs: Journal of Women in Culture and Society, vol. 31, no. 2, 2006, pp. 511-536.
Foucault, Michel. Subjectivity and Truth: Lectures at the Collège de France, 1980-1981. Ed. Frederic Gros. Trans. Graham Burchell, Palgrave, 2017.
Foucault, Michel. “The Subject and Power.” Critical Inquiry, vol. 8, no. 4, 1982, pp. 777-795.
Fryer, Judith. The Faces of Eve. Oxford University Press, 1976.
Grogan, Christine. “Lolita Revisited: Reading Azar Nafisi’s Reading Lolita in Tehran: A memoir in Books.” Women’s studies, vol. 43, no. 1, 2014, pp. 52-72.
He, Li. “The Construction of Gender: Judith Butler and Gender Performativity.” Proceedings of the 2nd International Conference on Contemporary Education, Advances in Social Science, Education and Humanities Research, vol. 124, no. 4, 2017, pp. 682-685.
Keshavarz, Fatemeh. Jasmine and Stars: Reading More than Lolita in Tehran. The University of North Carolina Press, 2007.
Nafisi, Azar. Reading Lolita in Tehran: A Memoir in Books. Random House, 2003.
Nafisi, Azar. Things I Have Been Silent about: Memories of a Prodigal Daughter. Random House,               2009.    
Risman, Barbara et al., eds. Handbook of the Sociology of Gender. Springer International Publishing, 2018.
Sato, Yoshiyuki. “Prohibitionary Law as Apparatus of Subjectivation: Butler’s The Psychic Life of Power and Althusser.” Althusser and Law. Ed. Laurent de Sutter. Routledge, 2013.
Stone, Alison. “Essentialism and Anti-Essentialism in Feminist Philosophy.” Journal of     Moral Philosophy, vol. 1, no. 2, 2004, pp. 135-153.