دوشیزگان دلربا یا جادوگران شریر: بررسی پسا یونگی انگاره‌های کهن‌الگویی در مرگ آرتور توماس ملوری و شاهنامه فردوسی

Document Type : Original Article

Authors

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 دانشیار زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

Abstract

جستار حاضر پژوهشی تطبیقی است که تصاویر روایت شده از زنان در مرگِ آرتور اثر توماس مَلوری و شاهنامۀ فردوسی را بررسی و با یکدیگر مقایسه می‌کند. در این پژوهش دو پرسش محوری مطرح می‌شود: جوهرۀ تصاویر ارائه شده از زنان در این دو متن چیست؟ و شباهت‌ها و تفاوت‌های این تصاویر از نظر جایگاه و نحوه برخورد بافت‌شان با آن‌ها چگونه است؟ برای پاسخ دادن به این پرسش‌ها، این پژوهش ازخوانش پسایونگی جیمز هیلمَن مبتنی بر تصاویرِ کهن‌الگویی استفاده می‌کند. برخلاف دیدگاه کلاسیک یونگی که کلی‌نگر است و در آن شخصیت‌ها به تعدادی کهن‌الگو تقلیل داده می‌شوند، دیدگاه تصاویرِ کهن‌الگویی بر حفظ فردیت و ویژگی‌های خاص هر تصویر تاکید می‌کند. به همین دلیل پژوهش حاضر با تکیه بر این خوانش به بررسی تصاویر زنان در مرگِ آرتور و شاهنامه هم به صورت جداگانه و هم در مقایسه با یکدیگر می‌پردازد. در این پژوهش، پس از بررسی دقیق ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد هر تصویر، تصاویر هر یک از شخصیت‌ها با توجه به ویژگی‌ها‌شان تحت سه تصویر کهن‌الگویی دختر، معشوقه/همسر، و مادر گروه‌بندی می‌شوند. همچنین دو تصویر کهن‌الگویی جادوگر و جنگجو به عنوان دو دگرسانی اصلی از این الگو در بافت خود بررسی می‌شوند. در نتیجه، این پژوهش الگویی جامع و مبسوط ارائه می‌کند که با مثال‌هایی گوناگون از هر دو متن تایید شده است و می‌تواند برای تحلیل دقیق جزیی‌ترین ویژگی‌های تصاویر دیگر شخصیت‌ها به کار رود.

Keywords

Main Subjects


Adams, M. V. (2008). “The Archetypal School.”  P. Young-Eisendrath & T. Dawson (Eds.), The       Cambridge Companion to Jung. New York: Cambridge University Press. 107-124.
Alibaygi Sarhali, V. & A. Ramezani. (2022). “Psychological Critique of Shahnameh Women based on Jung’s Theory (Based on the Characters of Gordafarid, Katayoun and Tahmineh).” Journal of Persian Language & Literature, 244: 186-216. [In Persian].
Arzhangi, K. & V. Mobarak. (2015). “The Analysis of Witch Symbol in Shahnameh According to Jungian Psychology.” Quarterly Journal of Literary and Rhetorical Research, 12: 100-114. [In Persian].
Bassari, T. (1971). Zanan dar Shahnameh. Tehran: Daneshsara-ye Ali. [In Persian].
Berthelot, A. (1996). “From the Lake to the Fountain: Lancelot and the Fairy Lover.” T. S. Fenster              (Eds.). Arthurian Women: A Casebook. New York: Garland Publishing. 153-170.
Bromwich, R. (1961). “Celtic Dynastic Themes and the Breton Lays.” Estudes Celtiques, 9(2): 439-474.
Bruce, C. W. (1999). The Arthurian Name Dictionary. New York: Garland Publishing.
Carpenter, J. & S. MacLean. (Eds.). (1995). Power of the Weak: Studies on Medieval Women. Urbana: University of Illinois Press.
Caughey, A. (2011). “Virginity, Sexuality, Repression and Return in the ‘Tale of the Sankgreal.’” D.            Clark & K. McClune (Eds.), Arthurian Literature XXVII: Blood, Sex, Malory: Essays on the Morte Darthur. Suffolk: D. S. Brewer. 155- 180.
Chrétien de Troyes. (1987). Chrétien de Troyes: Arthurian Romances. D. D. R. Owen (Eds. & Trans.). London and Melbourne: J. M. Dent.
Davis, D. (2007). “Women in the Shahnameh: Exotics and Natives, Rebellious Legends, and Dutiful Histories.” In S. S. Poor & J. K. Schulman (Eds.), Women and Medieval Epic: Gender, Genre,        and the Limits of Epic Masculinity. London: Palgrave Macmillan. 67-91.
Evans, S. (Trans.). (1898). The High History of the Graal. 2 Vols. London: J. M. Dent.
Fenster, T. S. (Eds.). (1996). Arthurian Women: A Casebook. New York: Garland Publishing.
Ferdowsi, A. (2001). Shahnameh Ferdowsi. 2 Vols. Tehran: Karnameh-e Ketab. [In Persian].       
Frazer, J. (1994). The Golden Bough: A Study in Magic and Religion. Robert Fraser (Eds.). New York: Oxford University Press.
Garry, J. & H. El-Shamy. (Eds.). (2005). Archetypes and Motifs in Folklore and Literature: A Handbook. New York: M. E. Sharpe.
Hillman, J. (1973). “The Great Mother, Her Son, Her Hero, and the Puer.” P. Berry (Eds.), Fathers and Mothers. Putnam: Spring Publications. 166-209.
Hillman, J. (1975). Re-Visioning Psychology. New York: Harper & Row.
Hillman, J. (1977). “An Inquiry into Image.” J. Hillman (Eds.), Spring: An Annual of Archetypal Psychology and Jungian Thought. Putnam: Spring Publications. 62-88.
Hillman, J. (1985). Anima: An Anatomy of Personified Notion. Putnam: Spring Publications.
Hillman, J. (2004). Archetypal Psychology: A Brief Account. Putnam: Spring Publications.
Howey, A. F. (2001). Rewriting the Women of Camelot: Arthurian Popular Fiction and Feminism.  London: Bloomsbury Publishing.
Khosravian, M. M. (2005). “Jadoo va Jadoogari dar Shahnameh Ferdowsi.” Ketab Mah-e Adabiat, 116: 45-54. [In Persian].
Krueger, R. L. (1993). Women Readers and the Ideology of Gender in Old French Verse Romance. Cambridge: Cambridge University Press.
Lacy, N. J. (199). The New Arthurian Encyclopedia. New York: Garland Publishing.
Lane, R. J. & J. Wurts. (1998). In Search of the Woman Warrior: Four Mythical Archetypes for Modern  Women. Boston: Element.
Lupack, A. & B. T. Lupack. (Eds.). (1999). Arthurian Literature by Women: An Anthology. New York: Garland Publishing.
Malory, T. (1906). Le Morte d’Arthur. E.Rhys (Eds.). 2 Vols. London: J. M. Dent.
Moore, T. & J. Hillman. (1989). The Essential James Hillman: A Blue Fire. London: Routledge.
Otaño-Gracia, N. I. & D. Armenti. (2017). “Constructing Prejudice in the Middle Ages and the Repercussions of Racism Today.” Medieval Feminist Forum: A Journal of Gender and Sexuality, 53(1): 176-201.
Rahmanian, E. & R. Ashrafzadeh. (2020). “Women in Shahnameh: An Overview on Mythical, Lyrical          and Social Aspects.” Revista Humanidades, 10(1): 59-67. [In Persian].
Safa, Z. (1954). Hamase Soraii dar Iran. Tehran: Pirooz. [In Persian].
Samuels, A. (1985). Jung and the Post-Jungians. London: Routledge.
Saunders, C. (2009). “Religion and Magic”. In E. Archibald & A. Putter (Eds.), The Cambridge Companion to Arthurian Legend. Cambridge: Cambridge University Press. 201-217.
Seyed-Gohrab, A. A. (1999). “Magic in Classical Persian Amatory Literature”. Iranian Studies, 32(1): 71-97.
Sharifian, M. & B. Atooni. (2013). “Phenomenology of Zaneh-Jadoo Based on Shahriyarnameh and Shahnameh.Mytho-mystic Literature Journal, 32: 78-101. [In Persian].
Sklar, E. S. (1992). “Thoroughly Modern Morgan: Morgan le Fay in Twentieth-century Popular Arthuriana”. In S. K. Slocum (Eds.), Popular Arthurian Traditions. 24-35.
Vines, A. N. (2011). Women’s Power in Late Medieval Romance. Suffolk: D. S. Brewer.
Wehr, D. S. (1987). Jung and Feminism: Liberating Archetypes. London: Routledge.
Wynne-Davies, M. (1996). Women and Arthurian Literature: Seizing the Sword. London: Palgrave Macmillan.
Yahaghi, M. J. (2007). Farhang-e Asatir va Dastanvareha dar Adabiat-e Farsi. Tehran: Farhang-e Moaser. [In Persian].