از کیپ تاون تا گاوخونی: تحلیل فضامحور زندگی و زمانه مایکل کی جی. ام. کوتسی و گاوخونی جعفر مدرس صادقی

Document Type : Original Article

Authors

1 کارشناس ارشد زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 استادیار اسبق زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

Abstract

مقالۀ حاضر از منظری فضامحور به بررسی رمان‌های زندگی و زمانۀ مایکل کی اثر جی.ام. کوتسی (1983) و گاوخونی (1362) اثر جعفر مدرس صادقی می‌پردازد. بدین منظور، مجموعه‌ای از مفاهیم، از جمله «فضای سوم» ادوارد سوجا، «هتروتوپیا»ی میشل فوکو و «کرونوتوپ» میخائیل باختین جهت مطالعه به کار گرفته شده‌اند. با تحلیل این رمان‎‌ها بر مبنای مفاهیم مذکور درمی‌یابیم که فارغ از تفاوت‌های بنیادینی که از نظر ماهیت و شکل فضا در این دو اثر ظهور می‌کنند، فضای کلی در هر دو رمان تحت سلطۀ پدر یا نظام پدرسالارانه است. در زندگی و زمانۀ مایکل کی، مایکل سفری را در سرتاسر آفریقای جنوبی می‌آغازد تا از سلطۀ پدر رهایی یابد، حال آنکه در رمان گاوخونی، راوی بی‌نام که موفق نشده بعد از منتقل‌شدن به تهران نیز خاطرۀ اصفهان را از یاد برد، شروع به نوشتن می‌کند تا از شر خواب‌هایی که درباره‌ پدر می‌بیند خلاص شود. در پایان هر دو رمان، قهرمان‌ها به مکان‌های آغازین خود - به ترتیب: کیپ تاون و تهران - بازمی‌گردند، گرچه این شهرها آن‌گونه که در ابتدا بوده‌اند، باقی نمی‌مانند: مایکل حتی در کیپ‌تاون هویت خود به عنوان یک باغبان را حفظ کرده و به آپارتمان قبلی‌اش بازمی‌گردد، و راوی گاوخونی، از طریق نوشتن به نوعی صلح با تصویر همیشه‌حاضر پدر و حضور زاینده‌رود در تهران دست می‌یابد.

Keywords

Main Subjects


Attwell, David. (1993). “Writing in ‘cauldron of history’: Life and Times of Michael K and Foe.” In: J.M. Coetzee: South Africa and the Politics of Writing. Berkeley/Los Angeles/Oxford: University of California Press. 88-117.
Babcock, David. (2012). “Professional Subjectivity and the Attenuation of Character in J.M. Coetzee’s Life and Times of Michael K.” In PMLA 127/4: 890-904.
Bakhtin, Mikhail. (1981). “Forms of Time and the Chronotope in the Novel.” In: Michael Holquist (ed.). The Dialogic Imagination: Four Essays by M.M. Bakhtin. Caryl Emerson and Michael Holquist (trans.). Austin: University of Texas Press. 84-258.
Barekat, Behzad. (1386 [2007]). “Gavkhuni.” In  Identity and Its Reflection in Contemporary Iranian Literature [Hoviat va Baztab-e aan dar Adabiat-e Moaser]. Tehran: Pazhooheshgah-e Farhang, Honar va Ertebatat. 42-49
Coetzee, J.M. (1983). Life & Times of Michael K. Harmondsworth: Penguin Books.
Foucault, Michel. (1998). “Different Spaces.” In: James D. Faubion (ed.). Aesthetics, Method, and Epistemology: Essential Works of Foucault, 1954-1984 (vol. 3). Robert Hurley, et al. (trans.). New York: The New Press. 175-185.
Head, Dominic. 2009. “Life and Times of Michael K.” In id. (ed.). The Cambridge Introduction to J.M. Coetzee. New York: Cambridge University Press. 55-61.
Mirabedini, Hasan. (1396 [2017]). One Hundred Years of Fiction Writing in Iran [Sad Sal Dastan Nevisi-ye Iran] (vols. 3 & 4). Tehran: Nashr-e Cheshmeh.
Mitchell, Erin. (1998). “Towards the Garden of the Mothers: Relocating the Capacity to Narrate in J.M. Coetzee’s Life and Times of Michael K.” In Theoria: A Journal of Social and Political Theory 91: 87-101.
Modarres Sadeqi, Jafar. (1398 [2019]). Gavkhuni. Tehran: Nashr-e Markaz.
Morson, Gary Saul & Caryl Emerson. (1990). Mikhail Bakhtin: Creation of a Prosaics. Stanford: Stanford University Press.
Purdy, Anthony. (2005). “Toward an Anthropology of Place in Migrant Writing: Place, Non-Place, and ‘Other Spaces’ in Fiction by Régine Robin.” In Quebec Studies 139: 17-33.
Soja, Edward. (1996). Thirdspace: Journeys to Los Angeles and Other Real-and-Imagined Places. Massachusetts: Blackwell Publishers.
Strode, Timothy Francis. (2005). “Dwelling in the Fiction of J. M. Coetzee: A Postcolonial Poetics of Exile.” In: The Ethics of Exile: Colonialism in the Fictions of Charles Brockden Brown and J.M. Coetzee. William E. Cain (ed.). New York/London: Routledge. 177-230.
Tally Jr., Robert T. (2013). Spatiality. London/New York: Routledge.
Taslimi, Ali. (1383 [2004]). Commentaries on Contemporary Iranian Literature [Gozarehaei dar bab-e Adabiat-e Moaser]. Tehran: Nashr-e Akhtaran.
Westphal, Bertrand. (2011), Geocriticism: Real and Fictional Spaces. Robert T. Tally Jr. (trans.). New York: Palgrave MacMillan.
Yazdkhasti, Hamed and Foad Moloudi. (1391 [2012]). “A Freudian Reading of Gavkhuni” [“Khanesh-i Freud-i az Romaan’e Gavkhuni”]. Naqd-e Adabi (18): 153-181.
Yeganeh, Mansour and Samira Arjmandi. (1396 [2018]). “Rereading the Identity of Tehran through a Reading of Architectural Transformations in Fictional Literature of Iran [“Bazkhani-ye Hoviat-e Shahr-e Tehran bar asas-e Khanesh-e Tahavolat’e Memari az Adabiat-e Dastani-ye Iran”]. Jame’eh Shenasi-ye Honar va Adabiat 9(2). 149-181.