تحلیل رئالیسم انتقادی شخصیت پروبلماتیک در رمان «زیبا صدایم کن»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان

چکیده

رئالیسم انتقادی از تبار جامعه‌شناسی مارکسیستی است که تلاش می‌کند تجربه عینی و دقیق واقعیت را به همراه تناقض‌ها در رفتار جمعی و فردی به خواننده منتقل کند. در این پژوهش با بهره‌گیری از آرای لوکاچ و گلدمن ضمن تأکید بر صورت‌بندی گلدمن از فرم و محتوای رمان در سه قسم به مهم‌ترین مسائل شخصیت‌های پروبلماتیک در رمان زیبا صدایم کن اثر فرهاد حسن‌زاده پرداختیم. هدف از این پژوهش نقد اجتماعی گسست هویت انسان در جامعه امروز است. نتایج بررسی نشان می‌دهد که نویسنده با تلفیق دو رویکرد درباره شخصیت مسأله‌دار زمینه را فراهم می‌سازد تا قهرمانان رمان با جست‌وجوی ارزش‌های راستین و تضاد با ارزش‌های برساخت اجتماع، تصویری انتقادی را از واقعیت اجتماعی فاقد معنا در جامعه شبه‌مدرن ایران به نمایش بگذارد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Critical Realism and the Problematic Character in Call Me Ziba

نویسنده [English]

  • mahmood ranjbar
Assistant Professor of Persian Language and Literature, University of Guilan
چکیده [English]

Critical Realism is the continuation of Marxist sociology. Critical Realism tries to convey the objective and accurate experience of reality. This is transmitted to the reader through the contradiction in group and individual behavior. Lukács and Goldmann believe that people in the capitalist world have become like objects. The novel is like bourgeois epic and shows the difference between society and the problematic personality. In this paper we have used Lukács and Goldmann’s theories. Lukács has divided the form and content of the novel into three parts. On the basis of this, we have examined the problematic characters of Farhad Hasanzadeh’s Call me Ziba. In this novel, Ziba and Khosrow represent the issues of a certain historical period. The purpose of this article is to critique social segregation of human identity in today's society. The results of the study show that the author has mixed ideas of abstract idealism and novels of psychological pessimism. The protagonists of this novel confront the values of the community to seek their true values. They show that social reality is lacking in Iran's pseudo-modern society.
 
Extended Abstract
 
1. Introduction
Critical realism, in the interaction between social classes, highlights the contradictory activities of different ideologies and the unfair relations in the modern world. As one of the most important approaches to human actions, critical realism was developed by Georg Lukacs as the implicit reflection of human activities. The critical aspect of realism deals with artistic production on the basis of the narration of the lives of the deprived in the natural course of events and explains contradictions in this regard. It deals with the interaction between the upper and the lower classes and criticizes the oppressive relations of the bourgeoisie and reveals the contradictory behavior of bourgeois ideology. At the initial stages of the realistic outlook, novels had an organic relationship with social experiences. Writers such as Balzac, as social investigators, focused on events, human behavior and the settings of the events. Later, Maxim Gorky, in Foma Gordeyev and The Mother, created characters who criticized society through their problematic behavior.
 
2. Theoretical Framework
Critical realism is rooted in social realism. The humanistic trend in the 19th century revolved around the importance of humans and their needs. Realistic novels served as a tool to develop a network of human actions and values between writers and the society. Thus, the essence of realism can be social criticism and analysis, the study of human life in society, the relationship between the individual and society, and the structure of the society.
 
3. Methodology
In this study the novel Call Me Ziba by Farhad Hasanzadeh is examined using the Marxist critical realism. Moreover, answers are provided for these questions: what values do the problematic characters of the novel follow in their confrontation with the individualistic semi-modern society produced by the market? What are their most important issues in modern society? How can they adapt their ideal desires to the reality?
 
4. Findings
In critical realism writers try to convey to their readers an objective depiction of reality with all the contradictions existing in the individual and collective behavior of people. Thus, they create a problematic hero.
 
5. Conclusion
This novel relies on critical realism in its dealing with two characters, who are problematic, have no future, and are critical of the status quo of the semi-modern society. As in the educational novels, in the structural categorization by Lukacs, they are a combination of heroes of abstract idealistic and psychological novels. The father, like Don Quixote, and other heroes of abstract idealistic novels, tries to change the reality and adjust it to his desires. Ziba criticizes the social realities and restrictions and retires to her solitude and imagination. The novelist, by highlighting the dynamism of Ziba and her father, combines abstract idealism and disillusionment to enable the characters to reveal the hegemonic constructs and search for the hidden totality of life.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical Realism
  • Goldmann
  • Lukács
  • Problematic Character
  • Farhad Hasanzadeh
  • Call Me Ziba
بارگاس یوسا، م. 1377. واقعیت نویسنده، ترجمه م. غبرایی. تهران: مرکز.
پارکینسون، ج. 1375. «لوکاچ و جامعه‌شناسی ادبیات». مترجم ه. لاجوردی. فصلنامه ارغنون، 9و10: 221-238.
پوینده، م.ج. 1377. درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیات، تهران: نقش جهان.
تایگر، پ.د. و تایگر، ب.ب.  1393. انواع کودکان، مترجم ف. منتظری‌فر. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ زندگی.
 تسلیمی، ع. 1396. پژوهشی انتقادی کاربردی در مکتب‌های ادبی، تهران: آمه.
ثروت، م. 1387. آشنایی با مکتب‌های ادبی، تهران: سخن.
حسن‌زاده، فرهاد. 1395. زیبا صدایم کن، تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
حسن‌زاده میرعلی، ع. و رضویان، ر. 1390. «قهرمان مسأله‌دار در رمان‌های مدیر مدرسه و سووشون»، فصلنامه علمی پژوهشی جستارهای زبانی، 1(5):   125-146.
خسرونژاد، م. 1382. معصومیت و تجربه؛ درآمدی بر فلسفه ادبیات کودک، تهران: مرکز.
سیدحسینی، ر. 1387. مکتب‌های ادبی، ج1. تهران: انتشارات نگاه.
رافائل، م. 1357. نگاه به تاریخ ادبیات جهان (تاریخ رئالیسم)، ترجمه م.ت. ف‍رامرزی. تهران: شباهنگ.
رضی، د. و عمرانی­دهکهان، س. و دارایی­زاده، ع. 1392. «رویکرد جامعه‌شناختی به نقد ادبی» (با تأکید بر ساخت گرایی‌تکوینی‌لوسین‌گلدمن). مجموعه مقالات هفتمین همایش زبان و ادب فارسی، دانشگاه هرمزگان: 934-941.
رنجبر، م. 1395. «خوانش باختینی حیاط خلوت». فصلنامه علمی و پژوهشی ادبیات پایداری، 15(8): 205-229.
رویال کالج  2016. مندرج در پایگاه
 www.rcpsych.ac.uk/mental-health/translations/persian
روزبه، م.ر. 1381. ادبیات معاصر ایران، تهران: روزگار.
زیما، پ. 1379. جامعه‌شناسی از دیدگاه یان وات، لوکاچ، گلدمن و باختین، درآمدی بر جامعه شناسی ادبیات، ترجمه م.ج. پوینده، تهران: نقش جهان.
شهابی، م. 1382. «جهانی‌شدن جوانی، خرده‌فرهنگ‌های جوانان در عصر جهانی‌شدن». فصلنامه مطالعات جوانان، 5: 4-22.
صرفی، م، هدایتی، ف.1392. «نماد و نقش مایه­های نمادین در داستان­های کودک و نوجوان دفاع مقدّس». فصلنامه ادبیات پایداری، 4(8): 73-89.
صفایی، ع. و ادهمی، ح.  1394. «نگاهی به گستره طنز و مطایبه و شگردهای آفرینش آن در آثار فرهاد حسن‌زاده». مجله علمی پژوهشی ادبیات کودک دانشگاه شیراز، 2(6): 73-98.
عباسی، م. و دیگران. 1397. طلاق در ایران( سال 1396)، تهران: سازمان ثبت احوال کشور، دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت.
عسگری‌ حسنکلو، ع. 1386. «سیر نظریه‌های نقد جامعه‌شناختی ادبیات». فصلنامه ادب پژوهی، 4:  64-43.
ــــــــــــــ . 1387. نقد اجتماعی رمان فارسی با تأکید بر ده رمان برگزیده، تهران: پژوهش فرزان روز.
غلام، م. 1383. «جامعه‌شناسی رمان معاصر فارسی». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی،  46 و 45(12): 130-173.
فین‌برگ، آ. 1375. «رمان و جهان مدرن»، ترجمه ف. پاکزاد. ارغنون، (11و12): 379-391.
قبادی، ح. 1383. «تحلیل درون‌مایه‌های سووشون از نظر مکتب‌های ادبی و گفتمان اجتماعی». فصلنامه پژوهشی زبان و ادبیات فارسی، دوره جدید (3): 41-54.
کینگ، ر. 1393. دانشنامه نظریه ادبی معاصر، تدوین و گردآوری ا.ر. مکاریک. ترجمه م. نبوی و م. مهاجر. تهران: آگه. 196- 197.
گلدمن، ل. 1371. جامعه‌شناسی ادبیات (دفاع از جامعه‌شناسی رمان)، ترجمه م.ج. پوینده، تهران: هوش و ابتکار.
گوردون، ت. 1392. فرهنگ تفاهم، ترجمه پ. فرجادی، تهران: فرزان.
لوکاچ، ج. 1380. نظریه رمان، ترجمه ح. مرتضوی. تهران: قصه.
منطقی، م. 1383. رفتارشناسی جوانان، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاددانشگاهی.
میلنر، آ. و براویت، ج. 1385. درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه ج. محمدی. تهران: ققنوس.
هاشمی، ع. 1394. «چهار میلیون مصرف‌کننده مواد مخدر در کشور داریم».  همشری آنلاین، مندرج در پایگاه http://www.hamshahrionline.ir/details/298952/Society/socialnews